Een advocaat nodig voor procederen over bouwleges? Kies voor JNW advocaten voor direct een redelijk tarief en professionele rechtsbijstand. Gemeenten zijn op grond van artikel 229 b van de Gemeentewet bevoegd om rechten te heffen voor dienstverlening. Dat gebeurt onder meer in de vorm van leges voor het verlenen van omgevingsvergunningen. Gemeenten zijn op grond van de Gemeentewet vrij om naar eigen inzicht leges te heffen, met die beperking dat de hoogte van de leges niet afhankelijk mag worden gesteld van winst, inkomen of vermogen.
Bovendien mogen de baten van de leges die op grond van een Legesverordening worden geheven de kosten van de dienstverlening die daarmee was gemoeid niet overtreffen. Wat dus wel mag, op grond van de Gemeentewet, is dat leges voor een omgevingsvergunning hoger zijn dan de daarmee gemoeide kosten, terwijl leges voor bijvoorbeeld huwelijken lager zijn. Er is dan sprake van zogenaamde kruissubsidiering.
Uit de Gemeentewet en vaste jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat gemeenten veel vrijheid hebben bij de legesheffing. De Hoge Raad achtte een leges van ongeveer 1,9 procent van de bouwsom redelijk.
In het kader van de totstandkoming van de Wabo zijn de leges aan de orde geweest. In 2010 heeft het Rijk samen met Provincies en Gemeenten een Handreiking Legestarieven Wabo opgesteld waarin kruissubsidiering is uitgesloten, en waarin aanbevelingen worden gegeven om tot een redelijke vaststelling van tarieven te komen.
Sinds de financiële crisis wordt veel over bouwleges geprocedeerd, omdat gemeenten tarieven voor bouwleges enorm hebben verhoogd. In sommige gemeenten kunnen de leges wel 8 tot 13 procent van een bouwsom bedragen.
De inzet van procedures is, onder meer, dat sprake zou zijn van een onredelijke heffing, en van een niet toelaatbare kruissubsidiering gelet op de Handreiking legestarieven en/of de Europese Dienstenrichtlijn.
De Hoge Raad heeft in 2015 uitgesproken dat kruissubsidiering binnen de gemeentelijke legesverordening is toegestaan (vindplaats: ECLI: NL: HR:2015:282). De Hoge Raad motiveert haar arrest met de stelling dat de wet (Wabo en Gemeentewet) kruissubsidiering niet verbieden.
In 2017 heeft de Hoge Raad zich uitgesproken over de legesverordening van de gemeente Rotterdam. Inzet van de procedure was dat de wijze van berekening van leges door de gemeente Rotterdam neerkomt op een willekeurige, onredelijke heffing. Er was sprake van een zogenaamd zaagtandsysteem, waarbij bij bepaalde bedragen een bepaald legesbedrag was verschuldigd. Een verschuil van 0,01 cent kon een enorm verschil in leges betekenen. De Hoge Raad achtte dit systeem acceptabel.
Onduidelijk is of er een grens aan de hoogte van leges kan worden gesteld, en welke. Kunnen leges zo hoog zijn dat sprake is van een willekeurige heffing en zo ja, wanneer is dat zo? Bovendien in de rechtspraak uitgemaakt (in voornoemd arrest kwam dat althans niet aan de orde) of en in hoeverre de Dienstenrichtlijn kruissubsidiering verbiedt, en of kruissubsidiering binnen een legesverordening ook is toegestaan als een gemeenteraad de inhoud van de Handreiking Legestarieven Wabo als beleidsregel hanteert.
Twijfelt u of u teveel leges moet betalen? Wat zeker is, is dat de baten betreffende de gehele Legesverordening de kosten die daarmee waren gemoeid niet mogen overtreffen. Of dat zo is, moet worden beoordeeld aan de kant van de gemeentelijke begroting voor een betreffend jaar. Bij twijfel is te adviseren om deze bij de gemeente op te vragen.
Een goede voorbereiding bij het indienen van de aanvraag kan ook veel kosten besparen. Het is met name van belang, voor zover mogelijk, de vergunning vrije activiteiten (bijvoorbeeld inpandige verbouwing voor zover daar geen omgevingsvergunning voor nodig is), af te splitsen van de vergunning plichtige activiteiten. Voor vergunning vrije activiteiten hoeft u in principe geen vergunning aan te vragen. Er is dan ook geen beoordeling en dienstverlening door de gemeente voor nodig.
Vragen?
Neem contact op met mr M.C. Jonkman, bel: 0625000951, of email: jonkman@jadvocaten.nl
Comments are closed